در اﯾﻦ دوران ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽ از اﺣﮑﺎم ﺳﺎده ی طهارت ﻣﺜﻞ ﭘﺮھﯿﺰ از ﻧﺠﺎﺳﺖ، آداب دﺳﺖ ﺷﻮﯾﯽ، ﻧﻈﺎﻓﺖ ﺑﺪن و ﻟﺒﺎس و ﻧﯿﺰ راﺑﻄﻪ ی ﻧﻤﺎز ﺑﺎ طهارت ﺑﻪ او آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺷﻮد.همچنین ﺿﺮوری اﺳﺖ ﮐﻪ آداب وﺿﻮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻠﯽ ﺑﻪ ﺑﻪ ًﮐﻮدک آﻣﻮزش داده ﺷﻮد، همانطورﮐﻪ اﺻﺤﺎب ﺑﺰرﮔﻮار وﺿﻮ را ﻋﻤﻼ ﮐﻮدﮐﺎن ﺧﻮد ﻣﯽآﻣﻮﺧﺘﻨﺪ.
ﺳﻮم: ﭘﺎﯾﺎن دوران ﮐﻮدﮐﯽ ( ﻫﻔﺖ ﺳﺎﻟﮕﯽ ﺗﺎ ده ﺳﺎﻟﮕﯽ)
در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ، رﻓﺘﺎر ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﻮﻣﯽ در ﻗﺒﺎل ﻧﻤﺎز ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ و ﭘﺎﯾﺒﻨﺪی آﻧﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻤﺎز، هرﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﻋﺎدت ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ، از ﺑﯿﻦ ﻣﯽرود.ﺗﻨﺒﻠﯽ و ﻓﺮار و بهانهﮔﯿﺮی از وﯾﮋﮔﯽهای آﺷﮑﺎر اﯾﻦ دوران اﺳﺖ، ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ دﯾﮕﺮ، اﯾﻦ دوران، زﻣﺎن ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ، ﺳﺮﮐﺸﯽ و ﮔﺮﯾﺰ ﮐﻮدک اﺳﺖ.
در اﯾﻦ دوره‌ی زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺣﮑﻤﺖ و ﺣﻮﺻﻠﻪ ﺑﺎ آﻧﺎن رﻓﺘﺎر ﻧﻤﻮد و از ﺳﺆال ﮐﺮدن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ: ﻧﻤﺎز ﺧﻮاﻧﺪهای؟ دوری ﮐﺮد، ﭼﻮن آﻧﺎن ﻧﺎﭼﺎر ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺑﻪ دروغ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﺮار از ﻧﻤﺎز، ادﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ آن را ﺑﻪ ﺟﺎ آورده‌اﻧﺪ. در آن هنگام ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻧﯿﺰ واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن دهیم و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦ دروغ ﺑﺮ ﺳﺮ او ﻓﺮﯾﺎد ﺑﮑﺸﯿﻢ و ﯾﺎ ﺑﻪ رﻏﻢ اﻃﻼع از دروﻏﮕﻮﯾﯽ ﮐﻮدک از ﻣﻮﺿﻮع ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﮐﻨﯿﻢ، روش بهتر آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻄﺮح ﮐﺮدن ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪی در دو ﺳﻪ ﺑﺎر ﺗﮑﺮار ﮐﻨﯿﺪ: ﺑﭽﻪ ًﻗﺎﻟﺐ آﮔﺎه ﮐﺮدن ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﺳﺆال ﭘﺮﺳﯿﺪن، ﻣﺜﻼ.... ﺟﺎن، ﻧﻤﺎز ﻋﺼﺮ! و اﮔﺮ ﺑﺮ ﻓﺮض ﻣﺜﺎل ﮔﻔﺖ: ﮐﻪ ﻧﻤﺎزش را در اﺗﺎق ﺧﻮاﻧﺪه اﺳﺖ، ﺑﻪ او ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ: ﺑﺎ ﻧﻤﺎزی ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎ آورده‌ای اﺗﺎﻗﺖ را ﺑﺎ ﺑﺮﮐﺖ ﮐﺮدی، ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ اﺗﺎق ﻣﻦ هم از اﯾﻦ ﺑﺮﮐﺖ ﺑﯽبهره ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﺑﯿﺎ ﻧﻤﺎز را ﺑﺎ هم ﺑﺨﻮاﻧﯿﻢ، زﯾﺮا ﻣﻼﺋﮑﻪ در ﻣﺤﻞ ﺑﺮﮔﺰاری ﻧﻤﺎز ﺣﺎﺿﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺎ ﺧﻮد رﺣﻤﺖ و ﺑﺮﮐﺖ ﻣﯽآورﻧﺪ! و ﻧﻤﺎزی ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﺪی، ﺳﻨﺖ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب آور. اﯾﻦ ﺳﺨﻦ را ﺑﺎ ﺗﺒﺴﻢ و آراﻣﯽ ﺑﻪ او ﺑﮕﻮ ﺗﺎ از ﺗﮑﺮار دروغ او ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﺷﻮد. اﮔﺮ ﮐﻮدک ﻧﻤﺎز را ﺑﻪ ﺟﺎ ﻧﯿﺎورد، ﭘﺪر ﯾﺎ ﻣﺎدر ﺑﺎﯾﺪ در ﮐﻨﺎرش ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ- ﺗﺎ او را ﻧﮕﺎه دارد- و ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﯿﺖ و ﻧﻪ ﺑﺎ درﺷﺘﯽ و تهدید ﺑﻪ او ﺑﮕﻮﯾﺪ: ﻣﻦ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﭼﯿﺰی ﺿﺮوری هستم ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از اﯾﻦ ﮐﻪ ﻓﺮﺻﺖ از دﺳﺖ ﺑﺮود، اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.
ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻮدﮐﺎن را ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﺧﻮاﻧﺪن ﺗﺸﻮﯾﻖ ﮐﺮد. دﺧﺘﺮان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﺴﺮان ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻋﻼﻗﻪی ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻧﺸﺎن ﻣﯽدهند، ﭼﻮن زﺣﻤﺖ ﮐﻤﺘﺮی ﺑﺮاﯾﺸﺎن دارد و ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﻮﯾﻖ آﻧﺎن ﻣﯽﺷﻮد. تنها ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ آﻧﺎن ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ: ﺑﯿﺎ ﺗﺎ با هم ﻧﻤﺎز ﺑﺨﻮاﻧﯿﻢ!
ﭘﺴﺮان را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﮐﺮد، رﻓﺘﻦ ﮐﻮدک ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ او ﻓﺮﺻﺖ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﯽدهد و ﺑﺮای اﻃﻤﯿﻨﺎن از رﻓﺘﻦ وی ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ، ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺴﺆﻟﯿﺖ دوﻣﯽ ﻣﺜﻞ ﺧﺮﯾﺪ ﻧﺎن ﯾﺎ ﺟﻮﯾﺎی ﺣﺎل همسایه را ﻧﯿﺰ ﺑﻪ او ﺳﭙﺮد. در هر ﺣﺎﻟﺖ، ﭼﻪ ﭘﺴﺮ و ﭼﻪ دﺧﺘﺮ، ﻣﺎ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺗﺸﻮﯾﻖ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﺒﻨﺪی آﻧﺎن ﺑﻪ ﻧﻤﺎز را ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﻨﯿﻢ، زﯾﺮا ﭘﺎﯾﺒﻨﺪی آﻧﺎن ﺑﻪ ﻧﻤﺎز از بهترین وﯾﮋﮔﯽ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ آﻧﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ دوﺳﺖ دارﯾﻢ در آﻧﺎن ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ و ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮ ﺑﻘﯿﻪی ﻣﺸﮑﻼت و ﻋﯿﻮب ﭼﯿﺮه ﮔﺮدﻧﺪ.
در اﯾﻦ دوره‌ی ﺳﻨﯽ ﻣﯽﺗﻮان اﺣﮑﺎم طهارت، ویژگی‌ها و ﺻﻔﺎت ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ(صل الله علیه و سلم) و ﺑﻌﻀﯽ از دعاهای ﻣﺨﺼﻮص ﻧﻤﺎز را ﺑﻪ ﮐﻮدک آﻣﻮﺧﺖ.
رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺳﻦ هفت ﺳﺎﻟﮕﯽ را ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ حادثه‌ی مهم در زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻮدک ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آورﯾﻢ و ﺑﻪ همین ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻣﺮاﺳﻢ ﺟﺸﻨﯽ ﺑﺮاﯾﺶ ﺑﺮﮔﺰار ﮐﻨﯿﻢ و ﻧﺰدﯾﮑﺎن را دﻋﻮت ﮐﻨﯿﻢ و ﻣﻨﺰل را ﺑﻪ بهترین ﺷﮑﻞ ﺑﯿﺎراﯾﯿﻢ، زﯾﺮا ﺳﻦ هفت ﺳﺎﻟﮕﯽ، آﻏﺎز دوره‌ی ﻣﻮاﻇﺒﺖ ﺑﺮ ﻧﻤﺎز اﺳﺖ و ﺑﺮﮔﺰاری ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺮاﺳﻤﯽ، ﻗﻄﻌﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺜﺒﺘﯽ ﺑﺮ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﮐﻮدک خواهد ﮔﺬاﺷﺖ. ﻣﯽﺗﻮان ﯾﮏ ﯾﺎ دو ﻣﺎه ﻗﺒﻞ، ﻣﻮﺿﻮع دﻋﻮت را اﻋﻼم ﮐﺮد، ﺗﺎ ﮐﻮدک ﺑﺘﻮاﻧﺪ هرﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ، ﺧﻮد را ﺑﺮای آن روز ﺑﺰرگ آﻣﺎده ﮐﻨﺪ. در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻮدک را ﺑﻪ ادای ﻧﻤﺎزهای ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﻪ در روز، ﻋﺎدت داد، ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﮐﻪ اﮔﺮ ﯾﮑﯽ از ﻧﻤﺎزهاﯾﺶ ﻓﻮت ﺷﺪ، آن را ﻗﻀﺎ ﻧﻤﺎﯾﺪ.
وﻗﺘﯽ ھﻤﻪ ی ﻧﻤﺎزھﺎی ﻓﺮض را در وﻗﺖ ﺧﻮد ﺧﻮاﻧﺪ، ﺑﻪ او ﯾﺎد ﻣﯽدھﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺷﻨﯿﺪن اذان، در اول وﻗﺖ ﻧﻤﺎزش را ﺑﺨﻮاﻧﺪ و آن را ﺑﻪ ﺗﺄﺧﯿﺮ ﻧﯿﻨﺪازد، ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر را ھﻢ اﻧﺠﺎم داد، ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ آﻣﻮزش ﻧﻤﺎز ﺳﻨﺖ و ذﮐﺮ ﻓﻀﯿﻠﺖ آن‌ھﺎ ﺑﻪ اوﺳﺖ و ﺑﻪ او اﺧﺘﯿﺎر دھﯿﻢ ﮐﻪ از ھﻤﯿﻦ ﺣﺎﻻ ﯾﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺷﺪ، ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﺳﻨﺖ ﭘﺎﯾﺒﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ و آن را ﺑﻪ ﺟﺎ آورد.
ادامه دارد
نظرات